COVID-19: dopłata do wynagrodzenia pracownika

Epidemia COVID-19 oraz towarzyszące jej ograniczenia prawne, zamroziły działalność w wielu branżach w kraju. Dla przedsiębiorców, przewidziano jednak pomoc m.in. poprzez zwolnienia ze składek ZUS (więcej w tym temacie: tutaj) oraz możliwość uzyskania dopłaty do wynagrodzenia pracownika.

Zgodnie z ustawą covidową, w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia epidemii COVID-19, starosta (lub prezydent miasta na prawach powiatu) może przyznać przedsiębiorcy dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników.

O tym jak liczyć spadek obrotów, który przedsiębiorca może się starać o dopłatę oraz jakich pracowników one dotyczą – piszę poniżej.

Kto może ubiegać się o dofinansowanie?

Każdy przedsiębiorca w rozumieniu Prawa przedsiębiorców, który zatrudnia przynajmniej jednego pracownika. Prawo do ubiegania się o dopłatę mają: mikro-, mali i średni przedsiębiorcy.

W skrócie, będą to nie tylko przedsiębiorcy indywidualni ale również spółki oraz inni przedsiębiorcy tacy jak np. fundacje, stowarzyszenia czy związki zawodowe (jeśli prowadzą działalność gospodarczą).

Warunkiem jest aby przedsiębiorca ubiegający się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników, zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający 50 milionów euro. Pod uwagę bierzemy ostatnie dwa lata obrotowe – warunki muszą być spełnione w co najmniej jednym roku.

Jakich pracowników dotyczą dopłaty?

Po pierwsze oczywistości: można się starać o dopłatę do wynagrodzenia pracownika zatrudnionego na umowę o pracę lub pracę nakładczą. Ale nie tylko!

Możliwe jest również ubieganie się o dopłatę do wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie innych umów takich jak np. umowy zlecenia czy o świadczenie usług. Można starać się także o dofinansowanie wynagrodzenia pracownika wykonującego pracę zarobkową na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej.

Uwaga! Dopłaty nie dotyczą pracowników zajmujących się pomocą domową, zatrudnionych przez osobę fizyczną.

Spadek obrotów gospodarczych

Warunkiem koniecznym dla uzyskania dopłaty do wynagrodzenia pracownika, jest spadek obrotów spowodowany epidemią koronawirusa. Przez spadek obrotów rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług. Jak to obliczyć?

Bierzemy pod uwagę łącznie 4 miesiące: dwa miesiące z bieżącego roku i dwa miesiące z 2019 roku. Muszą to być 2 kolejne miesiące kalendarzowe, przypadające po 1 stycznia 2020 r. oraz analogiczne 2 kolejne miesiące kalendarzowe roku poprzedniego.

Wybrany okres dla 2020 roku jest decydujący dla tego jaki okres z 2019 roku będziemy porównywać (luty i marzec 2020 porównujemy do lutego i marca 2019 roku, marzec i kwiecień 2020 roku porównujemy do marca i kwietnia 2020 roku itd.)

Analizowane miesiące nie muszą być pełnymi miesiącami kalendarzowymi. Obliczenia możemy zacząć od dowolnego dnia w miesiącu. Wówczas za miesiąc uznajemy 30 kolejnych dni kalendarzowych (uwaga przy liczeniu: niektóre miesiące mają 31 dni, a luty 2020 miał 29 dni!).

Co dalej? Sprawdzamy obroty w wybranych miesiącach. Sumujemy je: osobno miesiące z tego roku a osobno z roku poprzedniego. Doszło do spadku obrotów?

Jeśli tak – koniecznie jest ustalenie o ile procent! 30 %? 50%? 80%? Mniej? Więcej? Te wartości będą miały kluczowe znaczenie dla uprawnień pracodawcy.

Co do szczegółów – zwłaszcza w zakresie rozbicia obliczeń na ujęcie ilościowe i wartościowe, polecam kontakt z księgowymi!

Ile dostanę pieniędzy?

Zacznijmy od tego, że nie ma możliwości dofinansowania całości kosztów wynagrodzenia pracownika. Można ubiegać się o dofinansowanie części tych kosztów. Wysokość dopłaty do wynagrodzenia zależy od procentowego spadku obrotów.

Są trzy progi procentowe dla spadku obrotów: 30%, 50% i 80%.

Jeśli spadek obrotów jest mniejszy niż 30%, nie możesz starać się o dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika.

Jeśli spadek obrotów to co najmniej 30% – dopłata do wynagrodzenia może być przyznana maksymalnie w wysokości połowy kwoty wynagrodzenia każdego z pracowników (uwzględniając składki na ubezpieczenia społeczne). Ale to nie wszystkie ograniczenia kwotowe – dofinansowanie do wynagrodzenia nie może przekroczyć 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę w rozumieniu ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, w odniesieniu do każdego pracownika.

Jeżeli spadek obrotów to co najmniej 50% – maksymalna dopłata do wynagrodzenia to 70% wartości wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie. Jednocześnie, dopłata nie może wynieść więcej niż 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

W sytuacji gdy doszło do spadku obrotów o co najmniej 80% – można się starać o dopłatę w maksymalnej wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem (wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne), jednak nie więcej niż 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika.

Wniosek jest taki, że wysokość dopłat do wynagrodzeń pracowników jest ograniczone, a głównym ograniczeniem jest tzw. minimalna płaca krajowa. Maksymalna kwota dofinansowania to 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, a nie tego wynagrodzenia jakie wynika z umowy o pracę lub innej umowy. Pozostałą część wynagrodzenia, pracodawca zobowiązany jest uiścić samodzielnie.

Zakaz rozwiązania umowy o pracę

Przedsiębiorca, który skorzystał z dofinansowania do wygrodzenia pracownika, nie może zwolnić pracownika objętego dopłatą. Jak długo? Przez cały okres dofinansowania – pomnożony przez dwa.

Dofinansowanie może być przyznane za okres od dnia złożenia wniosku na czas nie dłuższy niż 3 miesiące.

Oznacza to, że jeśli dofinansowanie przyznane było na miesiąc, obowiązek utrzymania zatrudnienia obowiązuje przez dwa miesiące. Jeśli dopłata dotyczyła 3 miesięcy – zakaz zwolnień trwa przez 6 miesięcy.

Brak utrzymania zatrudnienia skutkuje obowiązkiem zwrotu dopłaty. Zwrot dokonywany jest w wysokości proporcjonalnej do okresu nieutrzymania w zatrudnieniu pracownika. Należy go dokonać w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania do zwrotu.

Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na swoją siedzibę lub miejsce wykonywania pracy przez pracowników.

Uwaga! Wniosek należy złożyć w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.

Formularzy wniosków oraz terminów ich naboru poszukujcie na stronach PUPów.

Odpowiedzialność karna

Ubiegając się o dopłatę do wynagrodzenia, przedsiębiorca składa szereg oświadczeń m.in. o wystąpieniu spadku obrotów gospodarczych w związku z pojawieniem się epidemii koronawirusa (a nie z innych powodów), braku przesłanek do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, niezaleganiu w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne itd..

Wszystkie te oświadczenia (szczegółowo określone w art. 15zzb ustawy covidowej), składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Polecam zapoznać się z art. 233 § 6 KK.

Kiedy dostanę pieniądze?

Nie tak szybko! Najpierw nabór wniosków. Później ich rozpatrzenie. Następnie decyzja starosty. Potem – jeśli decyzja będzie przychylna – przedsiębiorca podpisuje umowę ze starostą. A na końcu pieniądze.

Zwracam uwagę, że decyzja starosty ma charakter uznaniowy: dofinansowanie może przyznać ale nie musi. Czas pokaże jaka będzie praktyka. Doświadczenie mówi jednak jedno: można się spodziewać, że inna w każdym PUPie.

Jeśli starosta postanowi o przyznaniu dopłaty do wynagrodzenia pracownika, i dojdzie do podpisania umowy, dofinansowanie będzie wypłacane w okresach miesięcznych.

Pracodawca będzie miał obowiązek składać oświadczenie o zatrudnianiu w danym miesiącu pracowników objętych umową.

Zakaz łączenia dofinansowań

To bardzo ważne! Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych. Czyli jeśli wcześniej przedsiębiorca korzystał ze zwolnienia ZUS np. na warunkach wskazanych w ustawie covidowej, to nie może domagać się dofinansowania wynagrodzenia pracownika w tym zakresie.

Więcej o tym jak przetrwać epidemię koronawirusa znajdziecie tutaj.